Νοσήματα της μητέρας και θηλασμός

811

Χονδρού Χρυσάνθη, Βοηθός Μαιευτήρα – Μαία

Έχω αυτοάνοσο, μπορώ να θηλάσω;

Η μητέρα με αυτοάνοσο μπορεί να θηλασει. Φυσικά θα πρέπει να υπαρχει συνεργασία του παιδιάτρου με τον ρευματολόγο για τα φάρμακα που θα χρειαστεί να πάρει ώστε να είναι συμβατά με το θηλασμό.

Ενώ η ιατρική έχει προχωρήσει τόσο σε όλες τις ειδικότητες, δυστυχώς στον τομέα του θηλασμού δεν έχουμε καμία εξέλιξη. Οι νέες μητέρες ξεκινούν με μεγάλη χαρά να θηλάσουν στο μαιευτήριο αλλά στην πορεία δυστυχώς μόνο ένα μικρό ποσοστό καταφέρνει να θηλάσει αποκλειστικά για τους 6 πρώτους μήνες της ζωής του βρέφους.

Ο θηλασμός ακόμη και για το ιατρικό προσωπικό θεωρείται ταμπού και οι οδηγίες που δίνουν πολλές φορές οδηγούν στον αποθηλασμό. Εν έτη 2020, ιατρικό προσωπικό διακόπτει τον θηλασμό βρέφους γιατί η μητέρα είχε μυκητίαση θηλής, γιατί έπαθε μαστίτιδα, γιατί έχει γρίπη, γιατί έχει αμυγδαλίτιδα γιατί έχει πυρετό, για διάφορους λόγους οι οποίοι φυσικά δεν έχουν καμία επιστημονική βάση.

Στην πραγματικότητα, όμως, λίγα νοσήματα και ασθένειες είναι απόλυτες αντενδείξεις για το μητρικό θηλασμό όπως:

  • AIDS
  • Γαλακτοζαιμια
  • Ανθρώπινος Τ-Λεμφοτρόπος Ιός (τύπος Ι & ΙΙ)
  • Μη θεραπευμένη βρουκέλωση
  • Μητέρες που λαμβάνουν χημειοθεραπεία ή αντιμεταβολίτες
  • Μητέρες που λαμβάνουν ραδιοϊσότοπα και γενικά φάρμακα μη συμβατά (κατηγορία L5 κατά  Hale)

Ηπατίτιδα Β

Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού από τη μητέρα στο βρέφος μειώνεται σημαντικά όταν αμέσως μετά τον τοκετό χορηγηθεί ανοσοσφαιρίνη κατά της ηπατίτιδας Β και μέσα στις πρώτες  ώρες ακολουθήσει εμβολιασμός. Η μητέρα μπορεί να θηλάσει κανονικά.

Ηπατίτιδα C

Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται με τον μητρικό θηλασμό. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως με μετάγγιση και μολυσμένο αίμα.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ειδικών Λοιμώξεων της Αμερικής, η λοίμωξη της μητέρας δεν αποτελεί αντένδειξη για να θηλάσει.

Προσοχή εάν έχει τραυματισμένες θηλές που αιμορραγούν,  ο θηλασμός θα πρέπει να διακοπεί για λίγο διάστημα έως ότου επουλωθούν.

Ιός ανεμοευλογιάς-έρπητας ζωστήρας

Η λοίμωξη της μητέρας κατά την περιγεννητική περίοδο μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο στο νεογέννητο.

Όταν η λοίμωξη εκδηλωθεί στην μητέρα έως και 5 ημέρες πριν από τον τοκετό, τα ειδικά αντισώματα για τον ιό, που περνούν διαμέσου του πλακούντα στο παιδί ειναι προστατευτικά και δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

Όταν όμως η μητέρα εκδηλώσει τη λοίμωξη σε λιγότερο από 5 ημέρες πριν τον τοκετό έως και 2 ημέρες μετά τον τοκετό, θα πρέπει να χορηγηθεί άμεσα στο νεογέννητο τις πρώτες 48-72 ώρες (όχι πιο αργά από τις 92 ώρες) ειδική ανοσοσφαιρίνη κατά του ιού. Είναι εξαιρετικά μεταδοτικό νόσημα γι’αυτό συστήνεται η απομάκρυνση του βρέφους από τη μητέρα, αλλά διατήρηση της γαλουχίας με αντλήσεις και χορήγηση του μητρικού γάλακτος στο βρέφος. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ο θηλασμός συνεχίζεται κανονικά.

Στην περίπτωση που η μητέρα εμφανίσει έρπητα ζωστήρα, δε χρειάζεται χορήγηση ανοσοσφαιρίνης, καθώς υπάρχουν αντισώματα ήδη από την πρωτολοίμωξη. Προσοχή να μην έρχεται σε επαφή με τις δερματικές βλάβες.

Απλός έρπητας

Ο κίνδυνος μόλυνσης μέσω του μητρικού γάλακτος είναι πολύ μικρός.

Οι ερπητικές βλάβες δεν αποτελούν αντένδειξη γα θηλασμό, εκτός και αν οι βλάβες εντοπίζονται στην περιοχή των μαστών. Θα πρέπει να τηρούνται αυστηρές συνθήκες υγιεινής και οι βλάβες να καλύπτονται. Εάν οι βλάβες είναι στον μαστό θα πρέπει να γίνονται αντλήσεις με προσοχή, ώστε να μη μολυνθεί το γάλα.

CMV- Κυτταρομεγαλοϊός Μεταδίδεται συνήθως κατά την παιδική ηλικία με τα υγρά του σώματος, αλλά και μέσω του μητρικού γάλακτος. Τα περισσότερα τελειόμηνα βρέφη δεν εμφανίζουν κλινική συμτωματολογία, λόγω της διαπλακουντιακής μεταφοράς προστατευτικού τίτλου αντισωμάτων κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

Σχετικά με τα πρόωρα, ηλικία κύησης <32 εβδομάδων και με βάρος γέννησης <1.500 γρ., στα οποία η μετάδοση του ιού μέσω του μητρικού γάλακτος μπορεί να οδηγήσει σε συμπτωματική λοίμωξη. Περίπου 15-25% των πρόωρων είναι πιθανόν να εμφανίσουν πνευμονίτιδα, ηπατίτιδα, εγκεφαλίτιδα, ακόμη και εικόνα ανάλογη της σηψαιμίας.

Σε αυτή την περίπτωση, αποφεύγεται να δίνεται το μητρικό γάλα.

Φυματιώση

Οι μητέρες που έχουν διαγνωστεί με φυματίωση πρέπει να αποχωρίζονται από τα μωρά τους και δεν πρέπει να θηλάζουν, μέχρι να λάβουν θεραπεία για τουλάχιστον 15 ημέρες. Το νεογέννητο μητέρας με ενεργό φυματίωση ελέγχεται και ξεκινάει αγωγή. Στο διάστημα των 15 ημερών η μητέρα θα πρέπει να κάνει συχνές αντλήσεις, κατά προτίμηση με νοσοκομειακό θήλαστρο ώστε να διατηρηθεί η γαλουχία.

 Φαινυλκετονουρία

Ο θηλασμός μπορεί να διατηρηθεί σε συνδιασμό με ειδικό συμπλήρωμα γάλακτος και στενή παρακολούθηση απο τον παιδίατρο.

ΠΗΓΕΣ

https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/breastfeeding/Pages/Serious-Illnesses-and-Breastfeeding.aspx
https://www.cdc.gov/breastfeeding/breastfeeding-special-circumstances/maternal-or-infant-illnesses/hepatitis.html
https://pediatrics.aappublications.org/content/131/6/e1937
https://pediatrics.aappublications.org/content/pediatrics/131/2/391.full.pdf
https://www.cdc.gov/breastfeeding/breastfeeding-special-circumstances/maternal-or-infant-illnesses/shingles.html

pdfhttp://epilegothilasmo.gr/odigos-gia-epaggelmaties-ygeia

Χονδρού Χρυσάνθη, Βοηθός Μαιευτήρα-Μαία